Eigenlijk ben ik “a bleedin’ angry white man”. Of uh toch reden tot twijfel? De top2000 hielp ook al niet. De ene dag The times they are a changin’ van Dylan en de volgende Non, Non rien a changé, tout, tout est continué, hehehey van Les Puppys. M’n vroegere geschiedenisleraar zei het toen al: L’histoire ne se répète pas. En er achteraan, en we zullen er ook nooit iets van leren. Soms zijn zelfs patronen bedrieglijk.
Onze laatste twee ministers president of hoe zeg je dat, waren historici, de ene weliswaar op het terrein van de christelijke politiek en de andere op Amerika als ik het goed heb, maar toch. Ik zie JP nog wanhopig teruggrijpen op het VOC-gevoel. Mooi christelijk en ondernemend, maar ook de meest schaamteloos racistische en uitbuitende koloniale periode. En Rutte die vindt dat als het op inburgeren aankomt de overheid nauwelijks een taak heeft. “Mohammed moet zelf aan de bak”. Aan de profeet ligt het misschien niet, maar als inburgeraars zich na jaren nog nauwelijks verstaanbaar kunnen maken en we ze dat onderbuikbreed ernstig verwijten, we ze als verkrachters zien omdat we ze niet voldoende tegenkomen, doen we hier toch iets fout. En als je constateert dat de drie pijlers van voorspoed in de eerste decennia na de tweede wereldoorlog waren de verzorgingsstaat, de polder en Europa en we leveren daar, mede gestuurd door politici met een academische graad in de geschiedenis consequent op in, dan doen we toch iets fout, dunkt me… Heel erg fout.

Het oude gebouw van politieke partijen stort langzaam in. De toon wordt gezet door mensen zonder ervaring in de politiek, overtuigd van hun eigen power en issue, mensen die bereid zijn om te liegen en te verdraaien. Johnson en Farage bleken in het VK twee meeuwen die bereid waren hun eigen nest vol te schijten met leugens en valse beloften. Kennelijk worden kiezers steeds minder gemakkelijk geraakt door iets wat iets verder in de toekomst ligt en is er de hype van de korte-termijn-onvrede. Maar bestuurskundigen en politicologen bestrijden vol enthousiasme de boodschap dat de democratie afkalft: 81 partijen straks in maart: dan leeft het toch? Ja wat leeft is het ego van BN-ers, van bloggers, van tafeldames, van afsplitsers en zetelrovers, van “toppers”, van ex-advocaten en misdaadjournalisten, ik mis de Gerard-Joling-Partij nog. En ik vraag me af of de man die het meest voor me opkomt, meneer Krol, geleid door Jan Nagel het meest verderfelijk is uit het rijtje… De nette man….

Het gaat steeds beter in de wereld, vrijwel alle statistieken staan op groen. Nederland staat vrijwel in alle lijstjes over voorspoed en geluk in de top tien of top vijf. Wat lul je nou, boze witte man? Ja waar, maar het gaat ook steeds slechter met de planeet en met al die voorspoedlijstjes is ook iets aan de hand. Marx zei meer dan 150 jaar geleden dat “de middenstand/klasse het meest te verliezen heeft in het kapitalisme, namelijk dat wat ze op eigen kracht hadden bereikt”. En laat die “eigen kracht” nou net het liberale mantra zijn… Nou even afgezien van de semantiek. De middenstand, we zijn dat later vooral gaan zien als kleine neringdoenden. En die hebben het soms ook zwaar. V&D is dan wel failliet ten gunste van kleinere zaken, maar het grootkapitaal als Tuincentrumketens, Praxis en Ikea verkopen tegenwoordig de kerstbomen. Maar anno nu zouden we middenstand moeten vervangen door “de hardwerkende Nederlander met een flexcontract dat hem verhindert om een fatsoenlijke hypotheek te krijgen” en kapitalisme door “neo-liberalisme, mondialisering en robotisering”. De 1% rijksten in Amerika zijn dit jaar 225 miljard dollar rijker geworden. Joe the Plumber niet. Ook in Nederland daalt de winst van de vooruitgang, zij het aanmerkelijk minder schrijnend eenzijdig, vooral bij de rijksten neer. Je kunt met statistiek veel. Maar soms beter liegen dan aantonen. En ik weet niet altijd wat ik moet geloven. Maar ik neem grif aan dat er nog veel te verbeteren valt op die gebieden waarop de markt het met steun van ook de PvdA de laatste decennia heeft overgenomen.

Ik zie dat “de sterke man” politiek aan de winnende hand is. Ik vind dat griezelig. En toch ben ik groot geworden met sterke mannen als “gender-identification”. Zo ging dat in mijn tijd. Ik merk het in mijn muzieksmaak. De meer androgyne artiesten als Bowie en Prince hebben me nooit veel gezegd. Geef mij maar mannen als Elvis, Tom Waits en Johnny Cash bij wijze van spreken. Maar mijn sterke mannen waren wijs en intelligent. Heetten Roosevelt, Drees en Mandela bijvoorbeeld. En wat ik nu zie binnenkomen is “send in the clowns”, de narcistische clowns. Ik ben boos, op al die kiezers, die deze pruttel mogelijk maken. Are the times dan toch changin’ ? Ik twijfel nog…

O ja, en volgend jaar zullen nog veel meer rock-iconen sterven. Ze hebben er de leeftijd voor en naar geleefd. Nog even en ik sta overal alleen voor. Eigen partij…?

Er ontstaat geen chocola.
Ja natuurlijk staan we stil bij de doden van Berlijn. Bij de verscheuring van levens op een moment van onschuld, als dat bestaat. Maar hoeveel hebben we stil gestaan bij het bijna half miljoen aan doden in Syrië, Geen 10, geen 15, geen 100 zoals in Parijs, geen 3000 zoals op 11 september in New York, maar bijna een half miljoen…. aan de miljoenen die zijn gevlucht, gemarteld, verkracht, verjaagd. Door hun eigen president met gifgas en Russische bommen
Is het moedig of slecht van Mark Rutte dat hij het formele “nee” van het raadgevend referendum over Oekraïne ombouwt tot een “ja met inlegvel”? Ondertussen rennen Erdogans knokploegen door Turkije, steken kantoren van de koerdische partij in brand, en slaan loslopende koerden in elkaar in de geest van de grote leider Erdogan. Erdogan de fascist in wording, die eerder tijdens de coup zijn volk al wist te mobiliseren (zie de bruinhemden in WOII), lukt dat nu weer tegen linkse, intellectuele en koerdische krachten. Erdogan die een deal gaat sluiten met Poetin en Iran over Syrië, nadat vriend Poetin de door Erdogan gesteunde rebellen heeft dood gebombardeerd. Is ons “emotionele stukje democratie”, principieel en te allen tijde belangrijker, is onze eigen dwarse opwinding belangrijker dan stabiliteit in de wereld? Ook als de mannen die graag democratisch gekozen dictators willen zijn en die niet op een paar doden kijken elkaar aan het opzoeken zijn?

Intussen kiest een kwart van de mensen die naar “Een Vandaag” kijken (en alleen dan die, die zin hadden in een stemrondje, het opiniepanel) Wilders tot politicus van het jaar. Komt ongeveer overeen met zijn aandeel in de peilingen nu. Maar is ie dat dan ook, politicus van 2016 als ie veroordeeld is voor opruiing, ook als men over die andere 75% te veel verdeeld was? Voor 75% van die stemuitbrengers is ie dat dus niet… Is dit weer de terreur van de tellers en krantenkoppen-opstellers? Wilders, die het niet begrepen heeft op rechters en medepolitici, die hem wel beveiligen en beschermen? Wilders die al 16 jaar of zoiets in het nepparlement zit (en dus feitelijk een van de langst-zittenden is van de Haagse Politieke Elite die hij zegt te bestrijden omdat hij er juist niet toe zou horen…) en daarmee goed verdient. Wilders die electorale munt probeert te slaan uit “Berlijn” door een gefotoshopte Merkel onder het bloed te tweeten, zoals de AfD die “Berlijn” volledig op het schuldenconto van Merkel schuift? We hebben in de USA gezien dat de kiezers op rechts hun politici ongeveer alles vergeven, zolang ze maar in woord en beeld boodschappen uitzenden die eenvoudig zijn en resoneren met hun emoties. Ze beginnen dat hier in Europa dus ook te begrijpen. Ik vraag mij af wie ons hier meer verdeelt, geradicaliseerde IS-aanhangers of gemankeerde eigen politici met hun spindoctors en fotoshoppers. Ook hier, in Nederland, in Duitsland, raakt men de schaamte voorbij… Baudet beschermt ons kerstfeest, Roos onze referenda, de PVV onze vrouwen tegen honderdduizenden verkrachtingen door moslims. Waarom zien zoveel kiezers niet hoe erg ze worden gemanipuleerd? Met beeldend wantrouwen en angst….

Ik geloof in liefde, luisteren en verbindingen leggen. In debat en respect. Maar dat kan niet met volk dat zich niet schaamt en de politiek ziet als een zeepkist voor het ego en niet als plaats waar men het algemeen belang dient en vuile handen maakt als het moet. Ik kan er even geen chocola meer van maken.