Je gaat toch overal aan twijfelen, toch? Ik noem maar wat, Peter R de Vries, bijvoorbeeld, werkt af en toe een dag om reclame voor zichzelf te kunnen maken bij Pauw, en krijgt betaald voor die reclamezendtijd. Tuurlijk, het was werken, maar toch. Er wringt iets. Of je bent ambtenaar op het ministerie van Justitie en je bent dan uiteraard trots op de rechtstaat. Bij die rechtstaat hoort dat mensen die hun straf hebben uitgezeten en zich tijdens detentie gedragen, vervroegd vrijkomen, zelfs al heeft die man een politicus vermoord. Daar ben je dan trots op. Daar ga je toch niets over verdoezelen dan? Of over liegen en je minister in zijn hemd zetten. Dat leg je uit en je helpt je minister om dat uit te leggen. Niet hier. Hier werk je bij justitie om de illusie van veiligheid in stand te houden en om alles onder de pet te houden dat de verontwaardiging van het volk kan uitlokken, zelfs, of misschien wel zeker, als het over de rechtstaat gaat.

Of neem onze Sander Dekker. Ik geef toe, ik heb niets met die jongen. Hij herinnert me voortdurend aan de ideeën van Plato, dat mannen (vrouwen, in die tijd?) minstens 50 moeten zijn en veel moeten hebben geleerd en meegemaakt (niet alleen hard fietsen met je vrienden en af en toe vallen en iets breken) voor ze mogen regeren. Maar Plato is al een tijdje dood. Nou had de goedlachse Sander wat met amusement op tv en dat moest maar naar de commerciëlen. Frans Bauer heeft er nachten van wakker gelegen begreep ik. Gaat de lummel bij DWDD zitten over de mediawet, blijkt hij nauwelijks tv te kijken en dan ook nog voornamelijk wielrennen en muziekdocumentaires. Nou vind ik persoonlijk dat wielrennen naar de commerciëlen moet, maar de Staatssecretaris (Stas voor politifielen) steeg al in mijn achting. Wat gebeurt, al het mediavolk aan tafel vol rondborstige verontwaardiging dat hij als Stas Media niet zelf alle nieuwe omroepideetjes screent om er dan politiek iets van te vinden. Als ie een mening heeft is het niet goed, als hij laat merken dat hij ze, dat mediavolk dat zich zo belangrijk vindt, eigenlijk oninteressant vindt, tja dan blijken de rapen van en bij Matthijs om tafel gaar.

Het probleem is dat je het kunt begrijpen en dan denkt, als ik het al snap, dan moet zo’n justitieambtenaar, zo’n Sander, maar ook de verontwaardigde talkshowhost en -sidekick het al helemaal snappen natuurlijk. Dan doe je zoiets niet omdat het zo voor de hand ligt dat je of direct of later door de mand valt. En omdat je erin zit, overzie je de gevolgen van dat door de mand vallen beter dan wij. Neem nou Volkswagen. Zien Toyota gokken op de elektrische motor, en gaan zelf de gok aan van de diesel. De katalysator en het filter, de Turbo’s, de kleine motoren met boost, alles uit de kast om de riskante lijn van de beperkte actieradius van de accu die bij Toyota hoort in aantallen te verslaan. En het lukte. Wat niet lukte was het schoon krijgen van de uitstoot. Niet genoeg, lang niet genoeg. Ik vraag me af wanneer ze dat bij VW begonnen in te zien, dat die gok van de miljarden-investeringen in die techniek dreigde fout te lopen, en dat ze hebben gedacht, volhouden en liegen, misschien keert het tij, misschien ontdekt niemand het. Alle journaille, milieubewegingen en wetenschappers die zich met dit veld bezig hielden zagen idiote verschillen tussen officiële testgegevens en de dagelijkse praktijk. Tot de factor 40% hoger en tot de factor 10% boven de norm. En maar doorgaan. Voor miljarden gaat VW het schip in, voor miljarden gaan beleggers en pensioenfondsen het schip in, tienduizenden zullen hun baan verliezen. De impact zal niet zo groot zijn als van de bankencrisis vermoed ik maar wel groot. En dan denk je, hoe is het mogelijk dat je als topman, die ongetwijfeld heeft gehoord dat die doelstellingen van de dieselmotoren niet worden gehaald en als zilverrug iets uiterst onaangenaams zal hebben geschreeuwd tegen de boodschapper, iets als Sjoemelen verdammt noch mal, Jeder sjoemelt, dat je dan van niets weet als het uitkomt. Dat je nooit hebt gevraagd hoe het in Godsnaam mogelijk is dat er verschillen in testresultaten worden gevonden tot de factor 40%. Ongetwijfeld zal hij genoegen hebben genomen ????? met de mededeling dat we niet alleen kampioen verkopen zijn maar ook kampioen sjoemelen want de hele business sjoemelde toch? Investeringen nog even veilig. Zouden die Horn en die Winterkorn zich nooit hebben afgevraagd hoe het mogelijk is dat die rollenbank-resultaten zoveel beter zijn? En mogen ze wegkomen met zelfgekozen ontslag, al dan niet met vergoeding? Horen ze niet in het cachot, na al die schade en benadeelden? En die anderen in de top100 van VW? En het is vast niet alleen VW he, dezelfde motoren zitten in Seat, Audi en Skoda, ‘de’ tour de France-auto’s’ die al die renners NOx in hun neus hebben geblazen. De nieuwe diesels van Fiat en de Fransen zijn ook op het ongeloofwaardige af schoon, krachtig en zuinig. BMW en VW voeren al jaren een strijd om prestaties. De concurrentie gaat harder en trekt beter, en dus mogen daar de concessies aan milieunormen niet gevonden worden…. Kijk, het gaat niet alleen om het feit dat jij en ik belazerd worden met cijfers over vermogen, verbruik en uitstoot die 10 tot 40 % gunstiger zijn dan in de praktijk. Alle regeringen, alle beleggers, ook jouw pensioen en hypotheek, ook jouw verzekeringspremies en je gezondheid worden nu geraakt door de gigantische softwarefraude (waarvoor straks een programmeur samen met zijn onder-opdrachtgever de bak indraait waarschijnlijk). Het verantwoord ondernemen, duurzaamheid in relaties met stakeholders, de natuur, volksgezondheid en je kernwaarden, alles is met voeten getreden. En je wist dat als het uitkomt, dat het vertrouwen in een industrietak, en Duitsland als Industrieland kapot gaat. En toch ga je door. Herr Professor Doktor Winterkorn, haben sie wirklich nicht gewusst? War VouWee wirklich zu gross um zu übersehen? Als de centrale strategische lijn, je duurste gok van je bedrijf in het eerste Jarhrzehnt van dit Jahrhundert scheitert, informiert man sie dan nicht über was man verhüllt und wie? Gekke Henkie Martin….

Het probleem is dat we allemaal slecht genoeg zijn om de verleiding te begrijpen en je voor te stellen dat je door de knieën gaat. En dat je ook nog begrijpt dat hij zijn onwetendheid zal volhouden tot het bittere einde. Het probleem is dat dit lijkt op het soort ontwikkelingshulp dat Shell leverde in Nigeria. En erg lijkt op het soort beleggingsadvies dat de geld-hongerigen van Vestia kregen van hun banken. Het probleem is dat we het begrijpen en niet interessant genoeg vinden als de storm weer ligt straks. En dat die onverschilligheid van ons zich voortplant naar onverschilligheid bij departementen van EZ all over the world: banen en groei en karren maar…. Hoe je het doet, doe je het, maar je doet het. Verdammt noch mal!! Und ein letztes Glas im stehen…. nein keine Zigarette, danke, nicht in die Öffentlichkeit

The word is out: dat Jihadisme is niet zozeer een uitwas van de Islam, maar moet vooral worden gezien als een effect van het puberbrein in ontwikkeling. Hoera, het extremisme moet dus niet inhoudelijk worden bestreden, maar didactisch bekwaam en met wat geduld tegemoet worden getreden. Ik wou dat ik het kon aanvaarden in zijn consequenties. Ik wou dat ik kon geloven dat al die volwassenen die sektarisch denken nog gewoon beïnvloedbare pubers waren. Ik wou dat ik kon geloven dat Wilders nog gewoon een bevattelijke dwarse puber is. De verleiding is dan groot om het gedoe van de bebaarde kolonisten in Israel en het geschreeuw van die geblondeerde man uit Venlo af te doen als puberaal gedrag. En vooral je dan ook maar niet af te vragen of er ook een maatschappelijke context is die voeding geeft aan puberaal gedachtengoed. Zoals achterstand op de arbeidsmarkt, geen eens een stage kunnen krijgen op het MBO, of andere vormen van niet kunnen aanhaken bij het tempo van onze maatschappij en je gediscrimineerd voelen?

Ik begreep dat Moeder Merkel erg veel steun krijgt voor haar “Wir schaffen das” toen het over de vluchtelingen ging. In het westen van Duitsland bedraagt de steun voor de nee-roepers ongeveer 4% van de bevolking. In Sachsen en andere wat meer arme delen van Oost Duitsland wordt het nee door meer dan 20% gesteund. Zou er dan een verband zijn met armoe? Nou Wilders heeft zich voor het beschaafde deel van de natie de afgelopen week volledig vergaloppeerd met zijn uitspraken over de islamitische invasie, en de testosteronballen, of de “Nederland is geen hangplek voor miljoenen import islamieten”, met kreten over wel geld naar vluchtelingen en niet naar onze zielige bejaarden (tweets van Fleur Agema), maar desondanks is hij in de peilingen gestegen naar 29%, meer dan PvdA en VVD samen. En Nederland is eerder vergelijkbaar met West Duitsland dan met het verarmde en verbitterde oosten. Wat is het dan? Merkel cs? Heeft Duitsland meer bindende politici dan wij? Of is Merkel gewoon niet bang, zoals Zijlstra bang is voor nog meer verlies van stemmen aan de PVV en ze dus napraat… voor hem nadert het moment dat hij ‘vol is vol’ gaat roepen kennelijk…en er dus door het kabinet en de steunende partijen zo tegenstrijdig wordt gecommuniceerd dat iedereen dat gat kan vullen bij wijze van spreken? Nee zo invloedrijk is de politiek toch niet meer?

Ik heb er nog geen antwoord op, op die vraag naar de maatschappelijke context die mensen zo lang in de omklemming van hun puberbrein houdt. Als je ziet wat er op social media aan reacties komt op artikelen die iets te doen hebben met islam, politiek, vluchtelingen, ja ook dan is de neiging groot om het maar af te doen als het riool, het doucheputje van onvolwassen extreem wij/zij-denken. Maar het zijn voor het merendeel geen pubers die daar hun hart luchten. Als je mensen stoer op de tv hoort eisen dat ze financieel gecompenseerd willen worden voor het ongemak van een wat ingewikkelde landing bij slecht weer, dringt zich veeleer de vraag op of kinderen tegenwoordig nog wel worden opgevoed tot mensen die ook een sociaal bewustzijn hebben. Hufterigheid en extreem egoïsme is niet voorbehouden aan laag opgeleiden, zoals de bankencrisis ons heeft geleerd. Is dat het, dat we onze kinderen niet meer corrigeren en maatschappelijk bewust maken, maar of de hemel in prijzen of te vuur en te zwaard verdedigen tegenover onderwijzers die wel de zwakke kanten van het karakter zien? Of heeft die bankencrisis ons ook geleerd hoe kwetsbaar onze luxe is is in vergelijking tot de rest van de wereld en zijn we bij gebrek aan houvast aan van alles bang voor van alles?

Kortom, ik vrees dat ik weer eens niet met een puur psychologistische verklaring van een maatschappelijk verschijnsel eens ben. Dit kunnen we beter..