het grote NIETS van de minachting bedoel ik dan. Ik vermoed dat er niets bij komt, meer, deze maand. Dat ik het al weet. Dat er verder echt, heus en duidelijk NIETS meer bijkomt, of juist veel meer NIETS, kan je ook zeggen. En er was al veel NIETS deze maand.
Ik vraag me bijvoorbeeld af wat er in het hoofd zit van al die Amerikanen die Donald Trump vereren. En wat het journaille denkt dat de lezer en de kijker in hun hoofd hebben, als dat zoveel aandacht besteedt aan dat politiek gezien absolute leeghoofd. NIETS? Denkt men dat we als kiezer voor de clown gaan die zegt wat een ander niet zegt omdat die ander weet dat het fout is, onwaar of onfatsoenlijk? Hier volgde men Fortuijn en Verdonk en Wilders ad absurdum, terwijl iedereen weet dat media-aandacht de lift naar succes is. En het blijft gebeuren. Het is de wet van de geldschieters van het journaille, die oplage willen en kijkcijfers. Minachting voor de kiezer, minachting voor de lezer en de kijker en waarom? Because it pays?

Ik vraag me bijvoorbeeld af wat er door de hoofden van bankmedewerkers gaat die nadat ik een jaar stennis heb lopen schoppen om de stapel fouten die ze hebben gemaakt bij de opheffing van één van mijn twee bv’s, me nu gewoon een nieuw pasje sturen voor de opgeheven bv? De bank mag van Dijsselbloem en Rutte binnenkort weer naar de beurs, in delen. NIETS? Hoeveel minachting kan je hebben voor je klanten? Of van die andere bank waar een stichting die ik help besturen een kleine verzekeringsportefeuille heeft lopen, die ons dan dreigbrieven gaan sturen terwijl ze wat ze vroegen niet nodig hadden? NIETS? Of denken ze dat er in het mijne niets omgaat, dat we als klant-het-lulletje gewoon alles pikken? Minachting dus. Bedrijven die de klant centraal stellen in hun reclame bedoelen dat je centraal staat zolang je nog geen klant bent, daarna…. NIETS

En dan is er de tv in de zomer…. Je houdt het echt niet voor mogelijk. Alsof we allemaal alzheimer hebben worden er oude tv-detectives en series herhaald tot we een ons wegen, Gewoon drie netten breed van de publieken en nog een stuk of 8 van de commerciëlen met Midsomer Murders en Lewis, weet ik veel wat voor eerder uitgezonden zooi als films waar het bloed uitloopt of hitsige pubers elkaar of nerds nahijgen. Of we gaan verheffende spelletjes doen met BN-ers, zoals Ranking the stars, of door het ontbreken van alternatieven een nog net te pruimen slap aftreksel van een leuke Vlaamse serie: de slimste mens. Je gelooft het niet. Het spaart geld. Natuurlijk creatieve mensen die elke dag opnieuw moeten presteren als Pauw en van Nieuwkerk mogen wel wat langer op vakantie… maar is dat een excuus om dan maar gewoon op alle netten vanaf half mei tot 1 oktober NIETS uit te zenden van enige betekenis? De NRC verguldde de pil nog even voor me door te verwijzen naar Doe Maar, zolang duurt dit dus al… (maar die film met Doris Day is er gelukkig ook niet…). En ze wezen erop dat Zomergasten elk jaar weer een kijkcijferhit is, ondanks dat het tegen alle regels zondigt, ja, het is lang, er is maar één gast, zes zondagavonden achter elkaar dezelfde soms irritant miskleunende presentator…onvermijdelijk met zulke verschillende gasten…. het stemt tot iets dat andere programmamakers maar ons zelden durven aandoen uit angst voor de uit verveling wegzappers, namelijk nadenken…

Maar eigenlijk denk ik dat het uiteindelijk van respect voor ons -kijkers- zou getuigen als ze hetzelfde zouden doen als de krant: die schrijven geen artikelen van vorig jaar over…(echt niet NRC? Ook niet over de eikenprocessierups, of wandelingen in de Eiffel?), dunner (korter dus). Een idee: komkommernieuws en komkommertalkshows op prime-time over hondenpoep of een ontsnapt hert desnoods. Of desnoods dagelijks een uur lang de leukste tv uit Japan, of Noord-Korea of Zimbabwe, zien we nog eens iets nieuws. Of nog liever, gewoon twee van de drie zenders op zwart in de zomer. Op gewoon echt eerlijk NIETS. Eigenlijk is dat een NIETS dat wel van respect getuigt. Het kan dus wel ….

Op de grens van 2 en 3 juli is mijn zus overleden. Volgens mn zwager in wiens armen ze stierf was het vijf voor twaalf, 2-7 dus, volgens de overlijdensakte vijf over twaalf, 3-7 kortom. Who cares about the date. Feit is dat ze er niet meer is, gecremeerd inmiddels. Die eerste, soms hartverscheurende dagen zijn voorbij. Het hartverscheurende verdriet van mijn zwager gaf aan alles richting. Het wordt nu weer tijd om weer naar ‘het midden’, de balans in het bestaan te zoeken…. Ik ben nu de laatste “Schiedamse Zuidema”. Een Mohikaan.

Ik probeer, half uit nieuwsgierigheid, gedeeltelijk ook omdat dit mijn afwijking is, vat te krijgen op wat dat betekent, wat er door me heenging, zou Mart Smeets gevraagd hebben. Alsof ik er een verslag over zou moeten schrijven. Dat op zich verbaast me al, dat die neiging waaruit mijn geblog ook voortkomt, in dit soort omstandigheden sterker wordt. En er ging behoorlijk wat door me heen.

Zo is me opgevallen dat de vaste rituelen eromheen en al het geregel dat erbij hoort, alle mensen die daar weer bij horen en de meewarigheid die van de meelevers op je afkomt, nogal fors versterkend werken op je eigen verdrietige gevoel. Ik schoot voornamelijk in gezelschap vol. Het geregel leidt wat af, maar maakt tegelijkertijd dat het gevoel van onomkeerbaarheid van de gebeurtenissen in het leven wordt versterkt. Wie een kist helpt uitzoeken regelt het definitieve einde. En zodra ik alleen was leek ik in een laag watten te leven, was alles een beetje dof, genadeloos onbelangrijk en kwam de rest der werkelijkheid maar gedeeltelijk binnen.

In de tweede plaats was er een laag “moeten”, niet alleen omdat het ritueel dat vraagt, maar een moeten van binnenuit. Gewoon, de bijeenkomst in het crematorium moet mooi zijn, ik moet er zijn voor mn zwager, hem helpen met het financieel-juridisch gedoe dat er aan komt. Het is een soort moeten dat niet hoeft, waarvoor ik kies en met zoveel inzet dat je niet eens in de gaten hebt dat het je keuze is.

In de derde plaats is er een hele sterke neiging om terug te kijken op het leven. Ik heb hele stukken jeugd weer herbeleefd. Voor een deel getriggerd door het feit dat ik “mooi en eerlijk wou spreken” tijdens de bijeenkomst en dus begonnen alle draden die weer naar mijn herinneringen gesponnen werden bij mn zus, maar daarna gingen ze hun eigen weg. Ik zag bijvoorbeeld ook de plekken weer waar ik speelde met mn vriendjes, zonder zus. Ooms en tantes, logeerpartijen bij familie, zonder zus, ook. Ik ga nu niet in op alle “freudian crap” die dan ook bovenkomt. Want aan leuke zitten ook hele pijnlijke herinneringen vast, al was het maar dat je je gelijk herinnert waar die leuke logeerpartij zo schril tegen afstak. Laat ik het houden op de constatering dat ik zeven dagen “achterstevoren heb geleefd”.

In de vierde plaats merkte ik dat veel in deze dagen draaide om het betrekkingsniveau. Het ging bij de emoties niet eens zozeer om wat er gebeurde, of bij de herinneringen die werden opgeroepen, het ging steeds op de één of andere manier vooral over hoe de relatie was, met X, of waardoor die veranderde. Zelfs met mezelf, alsof er meerdere ikken in een mens leven, hoe verhield ik me tot mezelf, toen, bij die herinnering die ik in mijn speech wou verwerken, of nu bij het opschrijven ervan. Of er was de verbazing over de geweldige directe klik met een vriendin van mn zus waarvan ik niet eens wist dat ze bestond. Of het me rijk voelen met mn kleinkinderen die op hun manier reageerden. Het ging ook veel over de scherpe koerswisselingen die er in de relatie tussen mijn zus en mij hebben bestaan. En hoe direct en actueel de gevoelens waren, hoe eenvoudig nog oproepbaar, die bij die koerswisselingen optraden. Wat me niet verbaasde was de rol die muziek bij dat oproepen speelt. Ik heb me sterk met haar verbonden gevoeld tijdens het stiekem op haar kamer luisteren naar ‘l’ascenseur pour l’échafaud’ van Miles Davis toen ik 13 was. De lagen die in deze muziek ontstonden door dat gevoel, hoor en voel ik nu nog, na twee noten, onmiddelijk weer.

En ja, maar weer even tot slot, ik ben de laatste, de enige overgeblevene nu van dat gezin. Daarmee sub-stamoudste en sub-aartsvader geworden van een nieuw klein stammetje. Mijn zus had geen kinderen. Mijn vader had drie broers met flink grote gezinnen en één zus met kinderen. De stam is veel breder, de substam Schiedam, daar heb ik het over. Ik heb me even afgevraagd hoe een mens zich naar die onverbiddelijke verantwoordelijkheid moet gaan gedragen. Aartsvaders gingen vooraf aan welke vorm van trias politica dan ook. Aartsvaders nemen beslissingen, zien toe op een correcte uitvoering daarvan en straffen de overtreders die zich niet aan zijn opdracht houden. Aartsvaders gingen ook vooraf aan elke vorm van scheiding tussen kerk en staat. Dat betekent dat ik de bron ben geworden van alle ethiek en waardenbepaling in onze stam. Da’s allemaal geen kattenpis. Volgens mij moet ik me gelukkig prijzen met -net als Zeus- een vrouw te hebben met de broek aan, en kinderen die volstrekt op eigen gezag hun avonturen aangaan, al dan niet overzees gepaard gaand met het kapen van exotische bruiden en gommen. Ik zal mijn eigen stam moeten leiden binnen de ruimte die er daarna overblijft. Daar valt nog genoeg eer te behalen voor een door de jaren verkleind ego, zonder al te vermoeid te raken. Maar gewoon alleen al het feit dat ik met deze gedachten speel, geeft aan dat ik me weer even net iets anders tot mezelf ben gaan verhouden…. Peculiar.