Niets heeft zin van zichzelf. Wij zijn het die behoefte hebben aan “zin” en dus geven we het. We geven het aan alles dat gewoon alleen maar is, Of is geweest. Ja vooral aan wat of wie is geweest, in retrospectief, om het een plek te geven als het of hij of zij er niet meer is, of niet meer vanzelfsprekend aanwezig is of voorbij. Een plek waar? In ons universum, waarvan we zelf het centrum zijn. Onze hersentjes kunnen weinig anders dan dingen die ons omringen -want dat doen dingen als je zelf het centrum bent van alles- zin geven, zodat ons universum zin heeft en wij ook.
Ik hou ervan om te denken dat ik met gedachten zoals deze hierboven sluiers wegtrek. Dat ik meer zie van de ware aard van de dingen, van mezelf en het zelfbedrog van het denken. Maar soms bekruipt me ook de gedachte dat er alleen maar sluiers bijkomen en er minder begrepen wordt. Life used to make sense. Het levenslied in een leven dat ergens op lijkt heeft een overzichtelijke melodie en verhaallijn. Overzichtelijkheid die voortkomt uit het centrum van het universum en de gegeven zin. Maar als dat centrum en die zin een illusie zijn, dan wordt die muziek erg modern en het verhaal, tja. En als je leeft te midden van mensen die een kloppend en “zin”-nig verhaal maken en het jouwe is dat niet, hoe wijs is het dan om te zeggen dat die verhalen niet deugen en dat zin iets is wat de evolutie ons heeft gegeven om jezelf gerust te stellen dat je toch de weg weet in dit verwarde leven.
Het zijn twee oude polen waartussen het denken zich afspeelt. De pool van de ontdekking dat de dood van een individu niets verandert aan het leven. Ja René Gude, waar, dood gaan is makkelijk, het is iedereen tot nu toe gelukt. Het is alleen moeilijk voor degenen die op dat moment niet dood gaan en van de gestorvene hielden. Maar het weer wordt er niet anders van. Krokussen blijven in het voorjaar bloeien. Er is overvloed, ook als je een bosje krokussen plukt. Niets is volmaakt. Niets of niemand is belangrijk. Het leven is alleen. Alles wat er is, is. Alles wat er is verdient (maar nu ben ik al weer aan het zin geven, maar wel lekker) respect omdat het is. Alles is verbonden. De andere pool is alles heeft oorzaak en gevolg. Is vriend of vijand, is binnen of buiten. Het leven moet een doel hebben, jij moet een doel hebben. Je weet wat volmaakt is en dat volmaakte is nastrevenswaardig. Wat ‘ons’ of ‘mij’ bedreigt moet worden bestreden, omdat wij/ik belangrijk zijn. Wat afwijkt moet vervolmaakt, geholpen of verwijderd.
Ik heb die polen allebei altijd al in me, sinds ik een kind was, ben ik me van beide bewust. Alleen was mijn lied vroeger dat van de held, van nature belangrijk, in het centrum van mijn universum. Aan het onvolmaakte zat ook altijd veel passie en emotie. Nog. Ik erger me aan politici die mijn volmaakte rechtsstaat vernielen. En ik hou anderzijds van verhalen over het menselijk tekort en begrijp dat liefde voor het perfecte geen liefde is maar verliefdheid. Liefde wordt pas liefde als je het onvolmaakte in jezelf en de ander ziet en laat voor wat het is… On a (wie?) changé ma chanson ma, on a changé ma chanson. C’est le seul chose que je peut faire et ca n’est pas bon ma (of wel?), On a changé ma chanson….
On? Ik zal t zelf wel geweest zijn… Langzaam geleidelijk bij het ouder worden? Moet ik er een omslagpunt, een life-changing moment van hebben? Een dag zoals alle andere voor de rest van de mensheid, alleen voor mij….doemde er uit de mist van het leven een gestalte op met een boodschap, een geschenk, een vraag, een… een…? Moet er een causaal proces zijn? In mijn oude liedje wel, in het nieuwe niet. Is het een verandering ten goede? In mijn oude liedje zou dat een belangrijke vraag zijn. In het nieuwe?
Het viel me op dat René Gude, die zo welsprekend kon uitleggen dat ‘zin’ iets is dat wij mensen aan iets geven, zoveel bleef schrijven en vertellen alsof dat zin heeft. Zoveel aan mensen wou blijven duidelijk maken over leven en dood, over denken en voelen. Over het gezonde van een mislukte pessimist zijn (in plaats van een realistische optimist die altijd wel iets heeft om op te mopperen). Kennelijk leidt zo’n ontmaskering of ontsluiering nog niet tot een switch van pool, maar kan het meer intensiteit geven aan de drang om zin te geven en die uit te leggen. Zoals de ontmaskering van “het ego” niet tot de dood van het ego hoeft te leiden maar tot een glimlachende acceptatie dat je er nou een keer één hebt en dat egoïsme iets natuurlijks is en niet per definitie bestreden hoeft te worden. Herken ik iets? Ben ik met deze vragen toch weer aan het zin geven of zoeken? Zin aan en in die verandering van mijn liedje? Aan de accentverschuiving, het loslaten en de verrijking?
Ma chanson est changant, ma…. maar is er richting? Of is ook dat illusie?