Ik moet de laatste tijd vaak terugdenken aan de gesprekken die ik met mn opa had als we zaten te vissen. Ik een jaar of negen, hij tegen de zeventig. Tenminste, zeker weten? Heb ik het niet later bij elkaar geknutseld uit allerlei flarden gesprekken die hij ook met anderen voerde? Over die jeugdherinneringen ben je nooit zeker. Want als we zaten te vissen zeiden we meestal niet zoveel. Opa ging zelden mee naar de kerk. Hij had niet het zitvlees voor houten banken zei hij dan. Maar soms, als de actualiteit weer eens iets had dat naar religie rook, praatte hij er wel over. Verhalen vertellen deed hij graag, en ik vertel ze graag aan mezelf.
Als ik God was geweest…zei hij dan (het was één van zijn favoriete openingszinnen)….. had ik de mens onsterfelijk gemaakt. Want dan hoeftie zich niet voort te planten ook en van die seks komt een hoop ellende in de wereld. En had ik dat gedoe met geloof er nooit in gestopt. Ik snap daar niet zoveel van. Als je zo groot en machtig bent, waarom geef je dan aan die sukkels die wij zijn de opdracht om onvoorwaardelijk in jou te geloven? IJdelheid, wat anders? De Japanse Keizer is een oorlogsmisdadiger die ook denkt dattie God is, die God van je oma en je moeder is geen haar beter. En dan al die doden en dat geweld. Het was er altijd al. De hele bijbel staat vol met verhalen over oorlog om Gods wil. De Muzelmannen (Ja zo heetten de moslims bij hem nog) hebben weer een heilige oorlog met de Joden en de Christenen. En wij de kruistochten en de inquisitie en die katholieken in Ierland. Doodziek word je van alle rotzooi die wij met elkaar uithalen, alleen omdat we ons wijs maken dat er een God is die ons vergeeft en beloont als we mensen die anders denken van de wereld schieten. Waarschijnlijk is er gewoon alleen volk dat denkt dat ze wat zijn als ze anderen van de wereld schieten. En is die hele God alleen maar een rotsmoes. Als die God zo almachtig en wijs was geweest als ze zeggen, had hij zichzelf mooi geheim gehouden. Hadden wij hier niet gezien dat hij ijdel is, als een dictator… Nee jongen, die God van je oma en je moeder, die is het niet, die God die de natuur heeft gemaakt, ja die misschien wel, maar Goden die een verbond sluiten met één volk en niet met het andere… die één partij bevoordelen als er twee vechten en hun moorden goedkeuren, nee… ik moet er niks van hebben
En dan was er een tweede lijn van gesprekken die vaker voorkwam, maar er wel wat verband mee houdt. Agressief dom volk. Daar praatte hij ook veel over. Mensen zonder vast werk, kantjes eraf lopers, dieven, vechtersbazen. Mensen waar gewone mensen niks mee kunnen. Die van zichzelf weten dat ze niet eens voor een dubbeltje geboren zijn maar voor een grijpstuiver. Geen moeite doen om wat te leren of te worden. Die vechten als ze dronken worden en van dronken worden hielden ze, in zijn ogen. We zouden het nu hebben over hooligans, de reltrappers in de Parijse banlieus, jeugdbendes in de getto’s van Chicago die misschien nog wel wat kunnen, maar zich verlaten en gediscrimineerd voelen. Daarvoor, zou mijn opa zeggen, was het goed als er af en toe oorlog is. Dan kunnen ze doen waar ze goed in zijn en komt het beste in ze boven.
Ik wist niet helemaal hoe serieus hij was als hij zo zat te oreren want hij hield er verschrikkelijk veel van om mensen op de kast te jagen. En ik was (nog) te gelovig om zijn godsbeeld te kunnen adopteren en van oorlog had ik door alle verhalen erover de buik zo vol dat ik het niet serieus nam. Maar ze borrelen weer boven, die verhalen van die oude man aan de waterkant of op wandelingen.
Ik weet niet wat het voor jongens zijn daar in Frankrijk. Hoe goed opgeleid, hoe gefrustreerd, hoe wat dan ook, maar ze gingen naar Syrië naar een oorlog, en moorden nu met Allah als smoes. Er zijn mensen die beweren dat dit geënsceneerd wordt vanuit één of ander kalifaat, om ervoor te zorgen dat de Europeanen moslims nog meer gaan wantrouwen en zo het leger gewantrouwde en gemarginaliseerde jonge moslims groeit in west Europa en er zo meer strijders voor Allah en zijn vertegenwoordigers op aarde te ronselen zullen zijn.
Was die opa van me ongeveer zo oud als ik nu ben en ga ik een beetje zien wat hij bedoelde? Of zal ik maar een oproep doen om vooral bij de Marokkaan en de Turk te gaan eten en ons in elkaar te verdiepen? En ervoor te zorgen dat die gemarginaliseerde jongeren werk krijgen en begeleiding die eisen stelt? En op te houden met kabinetsbrede aanwezigheid bij demonstraties tegen schending van mensenrechten die misschien de kalief meer in de kaart spelen dan we willen? En maar echt integratie weer op de agenda te zetten? Nuchter blijven en staan waarvoor we altijd al stonden, op de PVV-aanhang na dan…. Want ik wil niet dat ik die ouwe op-de-kast-jager van een opa van me nog helemaal gelijk ga geven ook… No War!!